Een musical over het Nederlandse (post)koloniale verleden in plaats van de zoveelste Disney-import? Als het aan Niels van Doormalen ligt, mag musical in ons land steviger van inhoud en meer maatschappelijk betrokken zijn. Hij pleit er voor op het seminar #1.Eennieuwemusical, 30 augustus in Amsterdam.
Hij is er trots op dat vanavond in het Cultureel Studentencentrum Crea in Amsterdam niet de minsten uit de musicalwereld zijn seminar #1.Eennieuwemusical bezoeken. Theaterkenner Maurice Wijnen bijvoorbeeld, producent Hans Cornelissen en (musical)acteurs als Jochem Smit, Terence van der Loo en Jeannine de la Rose.
Ze komen luisteren naar de visie van een 20-jarige op de toekomst van de musical in Nederland. De opinies van een student, die als eerste Nederlander is toegelaten op de prestigieuze opleiding Producing for Musical Theatre aan het Goldsmiths College van de Universiteit Londen. Eerder studeerde hij aan de Universiteit van Amsterdam en de Fontys Hogeschool voor de Kunsten in Tilburg.
Van Doormalen verwierf de studiebeurs mede dankzij de VandenEnde Foundation. ,,Tijdens een culturele bijeenkomst waar Joop van den Ende in een panel zat, heb ik hem er op gewezen dat er een aanvraag van mij op tafel lag.
Kleine revolutie
,,Ik realiseerde me dat de foundation doorgaans alleen beurzen aan uitvoerende artiesten verstrekt en dichtte mezelf weinig kans toe. Toch werd ik uitgenodigd voor een gesprek. Op het podium waar artiesten normaal gesproken auditie moeten doen, vertelde ik nu over mijn visie op musical.”
Die opvatting mag binnen de tamelijk traditionele musicalwereld een kleine revolutie heten en hij noemt de toekenning van zijn beurs in die zin ‘een mooi signaal.’
Niels van Doormalen pleit voor een herijking van het musicalgenre. ,,Vraag mensen wat musical is en velen zullen zeggen: commercieel, gericht op amusement, voor een groot publiek en aan de man gebracht door een mega marketingmachine. Er wordt ook altijd besmuikt over gedaan. Sommigen gaan niet naar een musical, maar naar ‘muziektheater.’ Dat klinkt kennelijk chiquer.”
Dat imago wil Van Doormalen doorbreken. Naast de aard en het aanbod van de huidige musicals kan volgens hem heel goed de andersoortige musical bestaan, waarin amusement en betrokkenheid hand in hand gaan. Nieuwe initiatieven buiten de gebaande musicalwegen om, constateert hij, blijken dikwijls niet rendabel. ,,Nederland is qua repertoire een rijk musicalland. Tegelijk zie ik veel vrije producenten, die het niet gemakkelijk hebben en voor grote financiële uitdagingen staan met hun artistieke ambities.”
Gender-identiteit
Van Doormalen – hij werkte onder meer voor theaterproducenten als Rick Engelkes en OpusOne – mist in het huidige scala aan musicals bijvoorbeeld voorstellingen met moderne thema’s als gender-identiteit, technologie en het (post)koloniale verleden van Nederland, maar evenzeer een kruisbestuiving met andere kunstgenres.
,,Musicals kunnen verhalen vertellen die vandaag de dag iets voor ons betekenen. Ik houd van voorstellingen die mij het gevoel geven dat het ook over mij gaat. Bovendien vind ik theater als raadgever interessant.”
Hij noemt producties als Hadestown (waarin de klassieke Griekse tragedie wordt verknoopt met hedendaagse politiek en die is gecoproduceerd op Broadway met Stage Entertainment) en Twelfth Night (de komedie van William Shakespeare die tot musical is omgewerkt) als voorbeelden van hoe geëngageerd musical kan zijn. ,,Shakespeare was een meester in het verwisselen van gender. Hij zette mensen in 1600 al aan het denken over seksuele identiteit.”
Daarbij pleit hij voor een flinke verjonging binnen de sector. ,,Het is een gesloten wereld, waarbij veelal uit dezelfde vijver wordt gevist. Waar zijn de jonge musicalcomponisten van ons land? De lichtontwerpers, de beginnende scenaristen en regisseurs? We hebben gelukkig beginnende makers als Job Greuter en William Spaaij, maar er zijn er nog zoveel die ambities hebben. Die doorstroming kan veel beter.”
Nationale Opera
Op weg naar #1.Eennieuwemusical is het volgens Van Doormalen een kwestie van samenwerking tussen de jonge lichting en de ervaren rotten. ,,Misschien hoort het bij mijn generatie, maar ik zet het liefst mensen aan tafel. Een grote commerciële producent met de Nationale Opera – waarom niet? Misschien is het mijn naïviteit, maar ik geloof in een open dialoog, zonder vooroordelen en vastgeroeste meningen. Een positieve ontwikkeling vind ik bijvoorbeeld de musical Lazarus, waarbij Ivo van Hove het laatste werk van David Bowie regisseert. Zo kan het ook.”
Uit de musicalwereld klinkt enthousiasme, maar hier en daar ook scepsis. ,,Soms word ik gewaarschuwd: Niels, je maakt je niet populair als je musical op een inhoudelijke manier benadert… Toch blijf ik het signaal verspreiden – er kan een nieuw geluid ontstaan naast het bestaande. Maar ik ben geen schreeuwer, heb ook niet alle antwoorden. Laten we die vooral met elkaar vinden.”
Informatie: nielsvandoormalen.nl
Recente reacties